Malazgirt Savaşı’nın nerede yapıldığına dair belirsizlik, üniversitemizin proje ortağı olarak yer aldığı “Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırma Projesi” ile son buluyor. Üniversitemizin yanı sıra Marmara, İstanbul Medeniyet, Ankara, Selçuk, Ege, İnönü ve Muğla Sıtkı Koçman üniversitelerinde görev yapan 24 akademisyenin katkı sağlayacağı projede Malazgirt Savaş alanı ile ilgili karanlıkta kalan noktalar, disiplinler arası bir yaklaşımla ele alınacak.

Sultan Alparslan ve kutlu askerlerinin destansı mücadelesine sahne olan ve Anadolu’nun ilelebet bir İslam yurdu olmasını sağlayan Malazgirt Savaşı’nın yapıldığı yerin tam olarak belirlenmesi amacıyla büyük bir adım atıldı. Gerek Türk ve İslâm tarihi gerekse dünya tarihi için bir dönüm noktasına işaret eden Malazgirt Savaşı’nın nerede yapıldığını belirlemek amacıyla hazırlanan, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nin yürütücülüğünü yaptığı, üniversitemizin ise proje ortağı olarak yer aldığı “Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırma Projesi” Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kabul edildi.

Disiplinler arası yaklaşımla geniş bir alan incelenecek

Millî varoluşumuzun temel dinamiklerinin zemini olan Malazgirt Savaşı ile ilgili bu güne kadar birçok bilimsel inceleme yapılmış olmasına ve savaşın tarihî yönü önemli ölçüde aydınlığa kavuşturulmuş olmasına rağmen savaşın nerede yapıldığına kesin bir cevap verilemiyordu. Proje ile bu belirsizliğe bir son vermek ve savaşın gerçekleştiği alanın disiplinler arası bir bakış açısıyla, çağdaş teknolojik imkânlar kullanarak olabildiğince kesin sınırlarla yerinin tespit edilmesi amaçlanıyor. Proje kapsamında Malazgirt ilçe merkezi başta olmak üzere “Odaköy, Örenşar, Gülkoru, Selekutu, Yaramış ve Karaali” köylerini de kapsayan sahada yüzey araştırmaları gerçekleştirilecek. Çalışmanın seyrine göre Malazgirt’in güney ve güneybatı istikametinde kalan alanda da araştırmalar yürütülecek.

Tarihe ışık tutacak

Çalışmalar kapsamında öncelikle coğrafya, jeoloji ve jeofizik gibi bilim dallarının birikimini temel alan uydu görüntüleri, yüksek çözünürlüklü hava fotoğrafları ile sayısal yükseklik modeli, üç boyutlu (3B) topografik modelleme gibi çeşitli uygulamalar kullanılarak yer içinin 3B görüntülenmesi ile örtülü arkeolojik bulgular ortaya çıkarılacak. Daha sonra ön çalışmalarla tespit edilecek olan hedef alanların yüksek çözünürlüklü topografyasını çıkarmaya yönelecek geniş ölçekli bir yüzey araştırması yapılacak. Öte yandan yer radarı ve manyetik etütler ile elde edilecek verilerin (gömü alanları, her tür araç gereç ve savaş aleti), savaşla ilgisini netleştirmek adına sondaj kazıları yapılacak. Savaşın gerçekleşmiş olduğu sahanın tam anlamıyla tespit edilmesinin ardından yapılacak olan kapsamlı kazı çalışmaları, savaş alanına ilişkin bütün karanlık noktaların aydınlatılmasını sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda Malazgirt Zaferi’ni sağlamlaştıran bir bilgi kaynağı olarak da işlev görecek.

8 üniversite, 24 akademisyen

Aralarında üniversitemizin de yer aldığı 8 üniversiteden 24 akademisyenin ve 1 yüksek lisans öğrencisinin katkı sağlayacağı projenin yürütücülüğünü Prof. Dr. Adnan Çevik üstleniyor. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü ve Tarih Bölüm Başkanı Doç. Dr. Mustafa Alican’ın Proje Yürütücü Yardımcılığı’nı deruhte ettiği projede üniversitemiz Tarih Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Murat Alanoğlu ve Arş. Gör. Ömer Gürdal da yer alıyor. Tarih, arkeoloji, coğrafya ve jeofizik gibi farklı disiplinlerin katkılarıyla ortaya konulacak veriler ve tatbik edilecek yeni yöntemler ile gerçekleştirilecek proje, ülkemizde belki de ilk kez savaş alanı arkeolojisi adı verilebilecek bir alt disiplinin oluşmasına da zemin hazırlamış olacak. Bu yıl 1 Şubat’ta başlaması planlanan ancak tüm dünyayı etkisi altına alan KOVİD-19 salgını sebebiyle ertelenen projenin normalleşme sürecine göre yeniden planlanması ve kısa sürede tamamlanması hedefleniyor. Proje ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Doç. Dr. Alican, bölge ve ülke tarihine ışık tutma adına son derece önemli bir adım olarak görülen projede üniversitemiz adına yer almanın kendisi için gurur verici bir durum olduğunu söyledi. 

“Malazgirt’i yaşatacağız”

Projenin Malazgirt tarihinde bir dönüm noktası olacağının altını çizen Rektörümüz Prof. Dr. Fethi Ahmet Polat, Malazgirt’in kendileri için bir varoluş hikayesi, bir istikbal projeksiyonu olduğunu ifade ederek şunları söyledi:

“Muş Alparslan Üniversitesinin varlık sebebi de aslında bu mukaddes emanetin en güzel şekilde gelecek kuşaklara aktarılmasına yönelik tarihi misyonun müşahhas numunesi olmasıdır. Muş Alparslan Üniversitesine rektör olarak ilk defa atandığım 18 Mart 2015 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, ‘Hocam Malazgirt’e sahip çıkınız’ talimatını vererek bu kutsi misyonun aslında bir devlet iradesi olduğunu deklere etmiştir. Bizler bu ağır sorumluluğun farkındayız ve bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da akademik anlamda Malazgirt’i ön plana çıkaracak çalışmalar yapacağız."

“İçinde Malazgirt olan her çalışmanın yanında olmak asli görevimizdir”

Konuyla ilgili olarak en önemli adımın Selçuklu ve Malazgirt Araştırmaları ve Uygulama Merkezini kurmak ve burada birçok çalışma yapmak olduğunu dile getiren Prof. Dr. Polat, sözlerini şu şekilde sürdürdü:

“Okçular Vakfı ve Muş Kardeşlik Platformu gibi yerel ve ulusal sivil toplum kuruluşları ile her yıl yapılan etkinliklerde bizzat sahada aktif çalışmalar yaptık. Yine bu yıl Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptığım Uluslararası Üniversiteler Konseyi marifetiyle ve Adnan Çevik hocamızın akademik danışmanlığında uluslararası bir konferans düzenlemeyi ve Malazgirt denilince dünyada ilk akla gelen isimleri Malazgirt’e davet etmeyi planlamıştık; ancak salgın sebebiyle erteledik. Dolayısıyla içinde Malazgirt olan her çalışmanın yanında olmak asli görevimiz. Hocalarımızın ortaya koyduğu bu proje, Malazgirt tarihi açısından bir dönüm noktası olduğu gibi üniversitemizin kuruluş amacına da uygun düşen bir çalışmadır. Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Adnan Çevik’e, üniversitemiz akademik personeli ve Proje Yürütücü Yardımcısı Doç. Dr. Mustafa Alican Bey’e başarılar diliyorum. Umarım kısa zamanda çok önemli adımlar atar, ecdadın hatırasına uygun bir akademik çalışmayla Malazgirt’i Türkiye gündemine taşırız.”

Haber: Yunus Top